Máy bơm tăng áp là một thiết bị quan trọng, có chức năng duy trì và ổn định áp lực nước trong hệ thống cấp nước của các công trình dân dụng và thương mại. Trong quá trình vận hành, việc thiết bị phát sinh các sự cố là không thể tránh khỏi.

Nội dung dưới đây cung cấp kiến thức nền tảng và hướng dẫn quy trình kiểm tra, khắc phục một số lỗi kỹ thuật phổ biến. Việc trang bị những kỹ năng này giúp người sử dụng có thể tự xử lý các vấn đề đơn giản tại nhà một cách an toàn và hiệu quả, đồng thời nhận biết được những tình huống cần đến sự can thiệp của kỹ thuật viên chuyên nghiệp.

may bom tang ap

Tình trạng 1: Máy bơm hoạt động liên tục, không tự ngắt

Đây là một trong những sự cố phổ biến nhất, gây lãng phí điện năng và làm giảm tuổi thọ của máy bơm.

Nguyên nhân:

- Rò rỉ hệ thống đường ống: Sự thất thoát nước tại các vị trí như khớp nối, van khóa hoặc đường ống sau máy bơm làm cho áp suất trong hệ thống liên tục sụt giảm, khiến công tắc áp suất (rơ-le) không đạt đến ngưỡng áp suất ngắt.

- Hỏng công tắc áp suất (Rơ-le): Tiếp điểm của rơ-le bị oxy hóa hoặc dính chặt, không thể ngắt mạch điện khi hệ thống đã đạt đủ áp lực.

- Lỗi bình tích áp: Bình tích áp bị mất áp suất khí nén hoặc hỏng màng ngăn, làm mất khả năng duy trì áp suất và khiến máy bơm phải khởi động liên tục.

Các bước thực hiện kiểm tra và khắc phục:

Bước 1: Kiểm tra độ kín của hệ thống. Đảm bảo tất cả các van, vòi nước đã được khóa chặt. Quan sát và lắng nghe toàn bộ hệ thống đường ống, đặc biệt là các vị trí nối và van xả của thiết bị vệ sinh, để phát hiện các điểm rò rỉ và xử lý.

Bước 2: Tiến hành kiểm tra phần công tắc áp suất.

Lưu ý an toàn: Ngắt hoàn toàn nguồn điện cấp cho máy bơm.

Tháo nắp bảo vệ của rơ-le, kiểm tra trực quan tình trạng của các tiếp điểm.

Bước 3: Kiểm tra bình tích áp. Sử dụng dụng cụ đo áp suất để kiểm tra áp lực khí nén bên trong bình, so sánh với thông số kỹ thuật do nhà sản xuất cung cấp.

Tình trạng 2: Máy bơm không hoạt động khi có yêu cầu sử dụng nước

Máy bơm không khởi động khi người dùng mở vòi nước, dẫn đến tình trạng áp lực nước yếu hoặc không có.

Nguyên nhân:

- Sự cố nguồn cấp điện: Mất điện, phích cắm lỏng, hoặc thiết bị bảo vệ (CB/aptomat) đã ngắt.

- Công tắc áp suất (Rơ-le) không đóng: Áp suất tĩnh trong đường ống vẫn cao hơn ngưỡng áp suất khởi động của rơ-le.

- Nguồn nước cấp không đủ: Bể chứa cạn nước hoặc van cấp nước đầu vào đang bị khóa.

- Kẹt cơ khí: Trục động cơ hoặc buồng bơm bị kẹt do cặn bẩn, rỉ sét hoặc hỏng vòng bi (bạc đạn).

Các bước thực hiển kiểm tra và khắc phục:

Bước 1: Xác nhận tình trạng của nguồn điện cấp cho máy bơm.

Bước 2: Mở một vòi nước ở vị trí thấp nhất để xả nước, làm giảm áp suất trong hệ thống và kích hoạt công tắc áp suất.

Bước 3: Kiểm tra nguồn nước đầu vào, đảm bảo bể chứa có nước và các van liên quan đã được mở.

Bước 4: Ngắt nguồn điện, thử xoay trục động cơ bằng tay (thông qua quạt tản nhiệt) để kiểm tra tình trạng kẹt cơ khí.

Tình trạng 3: Áp lực nước đầu ra không ổn định

Máy bơm hoạt động nhưng áp lực nước tại các đầu ra yếu hoặc dao động bất thường (lúc mạnh, lúc yếu).

Nguyên nhân:

- Tắc nghẽn cục bộ: Lưới lọc tại đầu hút của máy bơm hoặc tại các đầu vòi bị tích tụ cặn bẩn, làm hạn chế lưu lượng dòng chảy.

- Cánh bơm bị mài mòn: Sau một thời gian dài hoạt động, cánh bơm bị mài mòn vật lý, làm giảm hiệu suất tạo áp của máy.

- Hệ thống có không khí (bị e): Không khí lọt vào đường ống làm giảm hiệu quả truyền áp lực.

Các quy trình tiến hành kiểm tra và khắc phục:

Bước 1: Ngắt điện, khóa van và tháo các lưới lọc để vệ sinh.

Bước 2: Thực hiện quy trình xả khí (xả e) cho máy bơm và đường ống theo hướng dẫn của nhà sản xuất.

Bước 3: Nếu các bước trên không cải thiện tình hình, cần xem xét khả năng cánh bơm đã bị mài mòn. Việc thay thế bộ phận này đòi hỏi kỹ thuật viên có chuyên môn.

Tình trạng 4: Máy bơm phát ra tiếng ồn lớn và rung động bất thường

Tiếng ồn lạ (tiếng rít, tiếng va đập) là dấu hiệu cho thấy máy bơm đang gặp vấn đề về cơ khí.

Nguyên nhân:

- Hỏng vòng bi (bạc đạn): Vòng bi bị khô mỡ, mòn hoặc vỡ sẽ tạo ra tiếng kêu rít hoặc sào sạc khi động cơ quay.

- Vật thể lạ trong buồng bơm: Sỏi, cát hoặc các mảnh vỡ lọt vào buồng bơm và va đập vào cánh bơm.

- Hiện tượng xâm thực (Cavitation): Xảy ra khi máy bơm vận hành trong điều kiện thiếu nước, tạo ra tiếng ồn lớn và có khả năng gây hư hỏng nghiêm trọng cho cánh bơm.

- Lắp đặt không chắc chắn: Chân đế của máy bơm không được cố định vững chắc xuống nền.

Quy trình tiến hành thực hiện kiểm tra và khắc phục:

Bước 1: Kiểm tra và siết chặt các bu-lông cố định chân đế máy bơm.

Bước 2: Luôn đảm bảo nguồn nước cấp cho máy bơm đầy đủ và ổn định.

Bước 3: Phân tích loại tiếng ồn để chẩn đoán sơ bộ. Việc xử lý các nguyên nhân liên quan đến vòng bi hoặc vật thể lạ bên trong buồng bơm cần được thực hiện bởi người có chuyên môn.

Xem >>> bơm hỏa tiễn Pentax

Tình trạng 5: Rò rỉ nước tại thân bơm

Hiện tượng nước rò rỉ tại khu vực trục động cơ, nơi tiếp giáp giữa động cơ điện và buồng bơm.

Nguyên nhân:

- Mòn hoặc hỏng phớt cơ khí (mechanical seal): Đây là bộ phận làm kín chính của trục bơm, khi bị mòn hoặc nứt vỡ sẽ gây ra rò rỉ.

- Lão hóa gioăng (ron) làm kín: Các gioăng cao su giữa các chi tiết của buồng bơm bị chai cứng, mất độ đàn hồi.

Về các quy trình kiểm tra và cách khắc phục:

Sự cố này đòi hỏi phải tháo rời các bộ phận chính của máy bơm để thay thế linh kiện. Việc lắp đặt lại phớt cơ khí cần kỹ thuật và dụng cụ chuyên dụng để đảm bảo độ kín và đồng tâm.

Khuyến nghị: Người sử dụng nên liên hệ với các đơn vị dịch vụ kỹ thuật chuyên nghiệp để xử lý, nhằm tránh các hư hỏng thứ cấp cho động cơ.

Hướng dẫn bảo trì định kỳ để nâng cao tuổi thọ thiết bị

Việc bảo trì định kỳ có vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa sự cố và duy trì hiệu suất hoạt động của máy bơm.

- Kiểm tra trực quan: Thường xuyên quan sát tình trạng hoạt động, lắng nghe tiếng ồn và kiểm tra các dấu hiệu rò rỉ.

- Vệ sinh lưới lọc: Thực hiện vệ sinh lưới lọc đầu vào định kỳ (3-6 tháng/lần) tùy thuộc vào chất lượng nguồn nước.

- Bảo vệ máy bơm: Lắp đặt máy bơm tại vị trí khô ráo, thoáng mát, có mái che để tránh tác động trực tiếp từ môi trường.

Khi nào nên cần đến sự hỗ trợ của kỹ thuật viên chuyên nghiệp

Mặc dù người dùng có thể xử lý một số sự cố cơ bản, nhưng đối với các vấn đề phức tạp liên quan đến các bộ phận bên trong động cơ và buồng bơm (thay vòng bi, thay phớt cơ khí, thay cánh bơm), sự can thiệp của kỹ thuật viên có chuyên môn là cần thiết. Việc tự ý tháo lắp khi không có đủ kiến thức và dụng cụ có thể dẫn đến những hư hỏng nặng hơn cho thiết bị.

Xem thêm >>> Bình tích áp